در هفته منتهی به شنبه یکم مهر 1402 تأیید و تکذیب واردات خودرو با ارز کشاورزی، اعلام مسئول اصلی بازار خودرو، خبر جدید از دور سوم فروش سامانه یکپارچه، تغییرات احتمالی در سهمیه‌بندی بنزین، جریمه خودروسازانی با محصولات پرمصرف، ماجرای واردات خودروی 5 هزار یورویی، یک تغییر در شرایط واردات خودرو و اعلام قیمت جدید بنزین ازجمله مهم‌ترین عناوین رسانه‌ها بودند.
بازار آگهی فروش لاستیک داغ شد
چند هفته‌ای است که کاهش عرضه لاستیک به بازار باعث شده تا قیمت‌ها روند صعودی پیدا کند و خریداران هم در بلاتکلیفی قرار بگیرند، اما نکته مهم اینجاست سوءاستفاده کنندگان از این شرایط برای انتشار آگهی‌های مختلف استفاده کرده‌اند و سعی در تنش بیشتر قیمت‌ها در بازار دارند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد با توقف عرضه لاستیک دولتی در بازار قیمت لاستیک افزایش یافته و افرادی با انتشار آگهی سعی در افزایش بیشتر قیمت‌ها دارند. کافی است با مراجعه به پلتفرم‌های آگهی در فضای مجازی سراغ خرید لاستیک بروید و با یک جستجوی ساده قیمت‌های بالایی را برای فروش لاستیک‌های سواری مشاهده می‌کنید، که تفاوت معناداری با قیمت لاستیک دولتی دارند. در حال حاضر لاستیک سمندی به 3 میلیون و 900 هزار تومان، پژویی به 3 میلیون و 750 هزار تومان و پرایدی به 3 میلیون و 400 هزار تومان رسیده است.
تأیید و تکذیب واردات خودرو با ارز کشاورزی
هفته گذشته رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به نشستی با حضور مسئولان بانک مرکزی گفت: «طی آخرین تصمیم دولت، واردات خودرو یا قطعات آن با ارز حاصل از صادرات محصولات کشاورزی میسر شد. »به گفته پورابراهیمی: اکنون تمامی صادرکنندگان می‌توانند ارز را به واردات خودرو خود یا دیگران اختصاص دهند.
اما در حالی پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس مدعی شد، طی آخرین تصمیم دولت، واردات خودرو یا قطعات آن با ارز حاصل از صادرات محصولات کشاورزی میسر شده است، بانک مرکزی با رد این ادعا، تصمیم دولت مبنی بر واردات خودرو یا قطعات آن با ارز حاصل از صادرات محصولات کشاورزی را تکذیب کرد.
مسئول بازار خودرو کیست؟
مدیر روابط عمومی شورای رقابت می‌گوید: «شورای رقابت اکنون مسئول بازار خودرو است و وزیر صمت به همین منظور اشاره به مسئولیت این شورا در سامانه یکپارچه داشته است.»
به گفته توکلی: به همت دستگاه‌های مختلف و البته دیگر فاکتورهای اقتصادی اکنون عرضه در نقطه پیش‌بینی‌شده قرار دارد و این مسئله موجب آرامش بازار خودرو است. متأسفانه برخی اظهارنظرها و سو تعابیر ناخواسته به بازار آسیب می‌زند. در این خصوص بارها تأکید شده است که سامانه یک کار جمعی است. شورای رقابت اکنون مسئول بازار خودرو است و وزیر صمت هم به همین دلیل اشاره به مسئولیت این شورا در سامانه داشته است.
از دور سوم فروش در سامانه یکپارچه چه خبر؟
مدیر روابط عمومی شورای رقابت می‌گوید: «در حال حاضر با مازاد عرضه مواجهیم و مراحل جدید عرضه زمانی بازگشایی می‌شود که متقاضی وجود داشته باشد و تاکنون در قالب مرحله اول و دوم توزیع نوبت برای محصولات خودروسازان تا ۱۴۰۳ انجام شده است. به گفته توکلی امروز بهتر است تمرکزمان را روی انجام به‌موقع تعهدات با توجه به سهمیه‌ها بگذاریم، اما درهرصورت محدودیت و معذوریتی برای دور سوم عرضه نداریم و اگر مشتری و متقاضی باشد دورهای چهارم، پنجم و بیشتر هم برگزار خواهد شد. اساساً تنوع، موضوع رقابت است و رقابت زمانی معنا دارد که تنوع محصول و قدرت انتخاب داشته باشیم، بنابراین این خواسته کاملاً بجاست و حتماً روی عرضه خودروهای اقتصادی‌تر کار می‌کنیم، اما امروز اولویت این است که دلالان از بازار خارج شوند و خودرو به کالای مصرفی و نه سرمایه‌ای تبدیل شود. در وهله بعد بازار حتماً قوی‌تر و رقابتی‌تر می‌شود و محصولاتی که باب طبع همه اقشار جامعه است، عرضه می‌شود، اما این فرایند زمان‌بر است و بی‌تردید در برنامه گنجانده شده است.»
تغییرات احتمالی در سهمیه‌بندی بنزین
کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه چند ماده از لایحه دولت را در ابتدای بررسی خود مسکوت گذاشته بود تا این موارد که بیشتر در حوزه‌های ارز و انرژی بودند، در کمیته مشترکی میان مجلس و دولت مطرح و برای ارائه در صحن مجلس نهایی شوند. سخنگوی کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه با اشاره به این مواد مراعامانده لایحه برنامه گفت: ما جلساتی را گذاشتیم و ماحصل آن در گزارش کمیسیون تلفیق برنامه هفتم آمده است. بر اساس آنچه در کمیسیون برنامه هفتم به تصویب رسیده اولاً به دولت اجازه داده شده است که می‌تواند یارانه حامل‌های انرژی را به جای خودرو به افراد هم بدهد. البته برای دولت این امر اختیاری است. از سوی دیگر تأکید کردیم برای اینکه نگرانی مردم مرتفع شود، بنزین یارانه‌ای در طول برنامه تغییر نکند؛ اما ممکن است که سهمیه بنزین تغییر کند و اینکه به خانوار داده شود. کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه چند ماده از لایحه دولت را مراعا گذاشته بود و این موارد در کمیته مشترکی میان مجلس و دولت مطرح شد. ارز و انرژی دو موضوع مهمی بود که در خصوص آن در این کمیته جمع‌بندی صورت گرفت. در لایحه برنامه هفتم توسعه دولت از کنار ارز عبور کرده و در لایحه تنها آمده بود که مسئولیت ارز با بانک مرکزی است.
خودروسازان طی ۶ سال گذشته چقدر تعهد ایجاد کردند؟
طی شش سال گذشته بهترین نسبت موجود بین تولید و تعهد خودروسازان، در سال ۱۳۹۶ و بدترین نسبت هم در سال ۹۸ به دست آمده است. طبق آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، طی شش سال گذشته بهترین نسبت موجود بین تولید و تعهد خودروسازان، در سال 1396 به دست آمده است. طی سال 96 خودروسازان در مقابل تولید یک‌میلیون و 315 هزار دستگاهی، کمتر از 600 هزار دستگاه تعهد داشته‌اند. پس از آن، بهترین نسبت به سال 1401 مربوط می‌شود. بر این اساس، در سال 1401 تولید حدود یک میلیون و 100 هزار دستگاه بوده، اما تعهدات به زیر 500 هزار دستگاه رسیده است. در سال 1400، خودروسازان با تولید بالغ بر 800 هزار دستگاهی و تعهدات بیش از 650 هزار دستگاهی مواجه بوده‌اند.
مزایده 356 دستگاه خودروی توقیفی
رییس سازمان اموال تملیکی استان تهران می‌گوید: «در حال حاضر تعداد ۳۵۶ دستگاه خودرو قاچاق در اختیار این سازمان قرار دارد. از این تعداد، ۸۵ دستگاه از نوع خودروهای قاچاق، ۱۰۵ دستگاه خودرو ضبطی و ۱۶۶ دستگاه خودرو متروکه می‌باشند که جمعاً به تعداد ۳۵۶ دستگاه خودرو در اختیار سازمان اموال تملیکی استان تهران قرار دارند.»
به گفته ایزدی: این خودروها پس از تأییدیه استاندارد و محیط زیست به مزایده عمومی گذاشته خواهند شد. تعداد ۱۰۵ دستگاه خودرو ضبطی حکم قطعی دارند و پس از تأییدیه استاندارد و محیط‌زیست، قابلیت عرضه و فروش خواهند داشت. این اقدام قرار است در آینده نزدیک انجام شود. در مورد تعیین تکلیف اموال تملیکی استان تهران، ایزدی به آمار تازه اشاره کرده است. در شش ماهه ابتدای سال جاری، تعداد ۴۹۷۶ ردیف کالا به ارزش ۲۹۳۵ میلیارد تومان در سازمان اموال تملیکی استان تهران تعیین تکلیف شده است. این تعداد نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از نظر تعداد ۲۹۱ درصد و از نظر ارزش ۱۵۷ درصد رشد نشان می‌دهد.
آیین‌نامه اجرایی جدید برای خودروهای پرمصرف ابلاغ شد
پس از دو سال از تصویب آیین‌نامه‌ای که با هدف «ترویج روش‌های کاهش و بهینه‌سازی مصرف سوخت» برای خودروها تنظیم شده بود، این آیین‌نامه ابلاغ شد و بر اساس آن دولت قادر خواهد بود تا از دارندگان خودروهای پرمصرف «عوارض پلکانی» دریافت کند و خودروسازانی که خودروهای با مصرف سوخت بالاتر از حد مجاز دارند را جریمه کند؛ اما هم‌زمان وزارت صمت نیز اعلام کرده که واردات خودرو را در اولویت خود قرار داده است، اما تمرکز این وزارتخانه بر تنظیم بازار است و واردات خودروهای برقی و هیبرید را در اولویت بعدی دارد.
دانش فنی تولید خودروی برقی را داریم
رییس انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودروی کشور گفت: «دانش فنی تولید خودروهای برقی در کشور مهیا است، اما انتظار می‌رود دولت با اعطای یارانه در تأمین باتری به یاری این صنعت بشتابد.»
به گفته نجفی‌منش: امروز جهان به سمت توسعه استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی حرکت کرده و ما نیز باید به این سمت‌وسو حرکت کنیم. دانش فنی این مهم در کشور مهیا است، اما انتظار می‌رود دولت با دخالت در موضوع تأمین باتری (که جزو اجزا و قطعاتی است که گران تمام می‌شود)، با اعطای یارانه از این موضوع حمایت کند؛ در غیر این صورت و قیمت تمام شده بالای خودروها، تمایل مردم همچنان به سمت استفاده از خودروهای درون‌سوز خواهد بود.
ماجرای واردات خودروی 5 هزار یورویی
مجری طرح واردات خودرو وزارت صمت می‌گوید: «اولویت وزارت صمت واردات خودروی اقتصادی استاندارد است و خودروی بدون استاندارد وارد نخواهد شد.»
به گفته ضیغمی: اولویت وزارت صمت، فقط واردات خودروهای اقتصادی با حدود قیمت 10 هزار یورو است، هم‌اکنون بسیاری از خودروهای وارداتی در همین محدوده قیمتی است. واردکنندگان خودرو در گام نخست باید اقدام به واردات خودروهای استاندارد کنند و وزارت صمت نیز در این امر به شرکت‌های واردکننده کمک خواهد کرد، در خودروهای با قیمت کمتر از 10 هزار یورو رعایت استانداردهای محیط‌زیستی کمتر است.
ضیغمی با تأکید بر اینکه اولویت وزارت صمت فعلاً فقط واردات خودرو است، اضافه کرد: در ابتدا باید بتوانیم خودرو وارد کنیم تا قیمت خودرو تنظیم شود و در گام بعد به سراغ واردات خودروهای برقی و هیبریدی خواهیم رفت. مجری طرح واردات خودرو وزارت صمت، افزود: درصد واردات خودروهایی که قیمت مناسبی دارند، بالاتر است؛ خودرویی که قیمت آن 5 هزار یورو باشد، اما استاندارد نباشد، وارد نخواهد شد.
سایپا و فروش دوباره بن‌رو
واگذاری بن رو مجدد به سوژه اول خصوصی‌سازی صنعت خودرو طی هفته‌های پیش رو تبدیل شد و گروه خودروسازی سایپا طی اطلاعیه‌ای شرایط حضور در مزایده واگذاری این شرکت را اعلام کرد. متقاضیان با فیش واریزی 5 درصدی قیمت پایه 4200 میلیارد تومانی می‌توانند پاکت پیشنهاد قیمت خود را به دبیرخانه این شرکت تحویل دهند. بن رو و خرید بن رو توسط سایپا و مذاکرات واگذاری آن در دوران مختلف یکی از پیچیده‌ترین اتفاقات مالکیتی تاریخ صنعت خودرو ایران است.
یک تغییر در شرایط واردات خودرو
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی طی نامه‌ای به قاسمی علی‌آبادی، دبیر کمیسیون زیربنایی صنعت و محیط‌زیست هیئت دولت، خواهان اصلاح بندهایی از آیین‌نامه اجرایی واردات خودروهای معلولان شد. مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این نامه خواهان اصلاح بند دال ماده یک آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو معلولین شده است.
در این بند صرفاً به معلولان جسمی و حرکتی اشاره شده که مرتضوی خواهان اصلاح آن و افزوده شدن سایر افراد دارای معلولیت ذهنی و بینایی به‌ویژه افراد با معلولیت شدید و خیلی شدید به علت محدودیت عملکردی و شرایط خاص رفتاری که امکان استفاده از سامانه‌های عمومی حمل‌ونقل را نداشته، شده است. مرتضوی همچنین جهت جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی خواهان اضافه کردن بندی است تا خودروهای فوق تا پنج سال امکان واگذاری به غیر را نداشته باشند. مرتضوی در ادامه به دلیل شرایط خاص معیشتی و اقتصادی افراد دارای معلولیت خواهان حذف کلیه حقوق گمرکی، سود بازرگانی، هزینه‌های گمرکی و عوارض موضوع ماده 14 قانون امور گمرکی برای واردات خودروهای معلولین شد. مرتضوی در پایان این نامه خواهان درج اینکه سهمیه هر فرد مشمول تنها یک بار باشد در آیین‌نامه نهایی واردات خودرو معلولان شده است.
شرایط ویژه برای ترخیص خودروهای در گمرک مانده
رئیس سازمان ملی استاندارد ایران با بیان اینکه تعدادی خودرو وارداتی از گذشته در گمرکات مانده و تعدادی هم به‌تازگی وارد شده است، گفت: «درصورتی‌که صاحب کالا و گمرک در خصوص ارزش‌گذاری این خودروها به توافق نرسیدند، این خودروها به‌عنوان اموال متروکه اعلام و به مزایده گذاشته می‌شود.»
وی با اشاره به وجود 1217 دستگاه خودرو تجاری و سواری وارداتی در گمرک بندر شهید باهنر بیان داشت: تعدادی از این خودروها از گذشته در گمرک بوده و تعدادی نیز اخیراً وارد گمرک شده است، علت دپوی این خودروها اختلاف صاحب کالا با گمرک در خصوص ارزش‌گذاری است، بنابراین در جلسه‌ای که اخیراً در استان هرمزگان برای روان‌سازی ترخیص کالاهای رسوب شده در گمرکات برگزار شد، مقرر شد درصورتی‌که صاحب کالا و گمرک در خصوص ارزش‌گذاری این خودروها به توافق نرسیدند، این خودروها به‌عنوان اموال متروکه اعلام و به مزایده گذاشته شود تا شرایط ترخیص آن از گمرکات فراهم شود.
افزایش قیمت خودرو برای دومین بار در 1402
با افزایش قیمت دو خودروی ساینا و پژو پارس از سایپا و ایران‌خودرو به نظر می‌رسد روند اصلاح قیمت خودرو برای دومین بار در سال جاری شکل رسمی به خود گرفته است. با وجود آن‌که مدیر روابط عمومی شورای رقابت از اعلام رسمی قیمت‌های جدید در روزهای آینده خبر داده، اما از روز دوشنبه هفته گذشته (۲۰ شهریور) قیمت خودروی ساینا مدل اس از ۲۴۸ میلیون و ۶۹۴ هزار تومان به ۲۵۴ میلیون و ۷۶۰ هزار تومان افزایش یافته است که نشان از افزایش قیمت ۶ میلیونی این خودرو دارد. همچنین پژو پارس با موتور ایکس، یو، پی از قیمت ۲۶۰ میلیون و ۲۱۵ هزار تومان به ۲۹۴ میلیون و ۱۳۳ هزار تومان رسیده است که به‌این‌ترتیب افزایش قیمت ۳۳ میلیون تومانی داشته است؛ اما این افزایش قیمت بنا نیست به این دو خودرو محدود بماند. سخنان اخیر سپهر دادجوی توکلی، مدیر روابط عمومی شورای رقابت، در مورد برگزاری هفتگی جلسات شورا و اعلام قیمت‌های جدید طی روزهای آینده نیز تأیید اخباری است که بر اساس آن با وجود مخالفت قبلی شورای رقابت با درخواست افزایش قیمت خودروسازان، این شورا به این دومین تغییر قیمت طی سال جاری تن داده است.
خبر مهم درباره تغییر قیمت بنزین
عضو هیئت تطبیق قراردادهای نفتی کشور می‌گوید: «در خصوص افزایش قیمت بنزین برای سال آینده در بودجه سال ۱۴۰۳ تصمیم خواهیم گرفت، این تصمیم‌گیری هم در اسفندماه خواهد بود.»
به گفته بیگی‌نژاد: وقتی پالایشگاه جدیدی ساخته نشده و قیمت بنزین ارزان است، ناترازی در مصرف ایجاد می‌شود. چراکه سوخت یا قاچاق می‌شود یا وارد مصرف غیرسوخت می‌شود. مثلاً بنزین را می‌توان در هیدروکربن‌های دیگر اضافه کرد و در حال حاضر در داخل کشور این کار را انجام می‌دهند و برش‌های هیدروکربنی را به افغانستان صادر می‌کنند. یا با چیزی دیگر آن را ترکیب می‌کنند و نقطه تبخیر و چگالی آن را تغییر می‌دهند و به فراورده‌ای دیگر تبدیل می‌شود. بعد مدعی می‌شوند که خودشان آن را تولید کرده‌اند. درحالی‌که می‌دانیم سوءاستفاده کرده‌اند و در واحدهای دیگر آن را استفاده می‌کنند.
علت اکثر تصادفات در بزرگراه‌ها
رییس پلیس راهور تهران می‌گوید: «رانندگان حتماً هنگام توقف اضطراری و یا تصادفات غیرقابل حرکت در فاصله ۷۰ متری از علائم ایمنی و مثلث خطر استفاده کنند.»
به گفته سردار حمیدی: یکی از اتفاقاتی که مخصوصاً در معابر بزرگراهی که سرعت‌ها نیز بالاست روی می‌دهد، توقف وسیله نقلیه به هر علتی مانند خرابی و تصادف است که بسیار خطرناک هستند و موجب اکثر تصادفات می‌شوند. نکته اصلی و مهم برای راننده در این‌گونه موارد، ایمن‌سازی وسیله نقلیه است چراکه اگر لحظه‌ای توقف نماید و ایمن‌سازی انجام نشود قطعاً تصادفات شدیدی روی می‌دهد چراکه رانندگان دیگر در حال تردد در این مسیرها هستند و توجه کافی و لازم را به جلو نداشته باشند و باعث تصادف گردند. رانندگان حتماً پس از خرابی و یا توقفات اضطراری و یا تصادفات غیرقابل حرکت در فاصله 70 متری از علائم ایمنی و مثلث خطر استفاده نمایند. تصادفاتی که بعد از خرابی‌ها و بعد از تصادفات روی می‌دهد به علت این است که رانندگان درکی از خطر تصادفات ندارند و نمی‌دانند شاید دیگر رانندگان عبوری با آن‌ها برخورد نمایند.