ناسا جزئیاتی هیجانانگیز از مأموریت کاوشگر داوینچی ارائه کرده است که پشت پردهی ابرهای غلیظ سیارهی زهره را برای بشر آشکار خواهد کرد.
در مقالهای که بهتازگی در «نشریهی پینتری ساینس» (The Planetary Science Journal) منتشر شده است، کارشناسان ناسا جزئیات ماموریت «داوینچی» (DAVINCI) با هدف مطالعهی سیارهی زهره را به اشتراک گذاشتهاند.
مأموریت داوینچی که نام آن از سرواژههای عبارت «بررسی جو عمیق ناهید برای گازهای نجیب، شیمی و تصویربرداری» (Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble Gases, Chemistry, and Imaging) گرفته شده است و یادآور نام و تلاشهای «لئوناردو داوینچی» (Leonardo da Vinci) هنرمند و دانشمند دوران رنسانس هم هست، در سال ۲۰۲۹ میلادی پرتاب خواهد شد.
این مأموریت، یکی از برگزیدگان ناسا تحت برنامهی «دیسکاوری» (Discovery) بود که توسط مرکز پرواز فضایی گادرد مدیریت میشود. اهداف اصلی این مأموریت تجزیهوتحلیل شیمیایی جو سیارهی ناهید و ثبت آوردن تصاویری جدید از سطح آن است.
سیارهی ناهید، داغترین سیارهی منظومه شمسی، دارای جوی ضخیم و سمی پر از کربن دیاکسید است و فشار باورنکردنی ۱۳۵۰psi (93 بار) دارد.
مأموریت داوینچی+ از دو بخش تشکیل شده است: مدارگرد «حامل، رله و فضاپیمای تصویربرداری» (Сarrier, relay and imaging spacecraft) یا «کریس» (CRIS) و یک کاوشگر جوی. کریس مجموعهای از دو دوربین را شامل میشود که برای تصویربرداری از پوشش ابر غلیظ سیارهی ناهید و نقشهبرداری از مناطق مرتفع آن طراحی شدهاند.
طرحی گرافیکی از کاوشگر داوینچی در جو زهره
Credit: NASA/GSFC/CI Labs
مجموعهی کاوشگر داوینچی، یک کرهی ۲۰۰ کیلوگرمی تیتانیومی است. درون آن یک آزمایشگاه شیمیایی با کارایی بالا قرار خواهد گرفت که قادر به تجزیهوتحلیل دقیق جو زهره برای جستوجوی آثاری از گازها و ایزوتوپهای کمیاب در آن است. این کاوشگر همچنین ابزارهایی برای اندازهگیری دما، فشار و سرعت باد دارد و دوربینی روی آن طراحی شده است که بتواند تصاویری با کنتراست بالا از سطح زهره تهیه کند.
داوینچی در سال ۲۰۲۹ میلادی (۱۴۰۸ خورشیدی) پرتاب خواهد شد. در سال ۲۰۳۰، این کاوشگر دو گذر نزدیک از کنار سیاره انجام خواهد داد و در طول مسیر خود با سنجش از راه دور در طول موجهای فروسرخ و فرابنفش، تا ۶۰ گیگابایت داده دربارهی جو و سطح جمعآوری میکند. سومین ملاقات با زهره در ژوئن ۲۰۳۱ (خرداد ۱۴۱۰) انجام خواهد شد.
مدارگرد داوینچی در مسیر خود، کاوشگر بررسی جو را بر فراز «منطقهی آلفا» (Alpha Regio) رها خواهد کرد. این منطقه یک«تسیرا» (Tesserae) است یعنی منطقهای مرتفع بسیار ناهموار، که یکی از قدیمیترین ساختارهای روی سطح دومین سیارهی نزدیک به خورشید است.
روند فرود کاوشگر جوی داوینچی
Credit: NASA
در ارتفاع ۶۷ کیلومتری، کاوشگر داوینچی سپر حرارتی خود را رها و یک چتر نجات را باز میکند و سپس به مطالعهی جو سیارهی ناهید میپردازد. در مجموع کاهش ارتفاع آن تا سطح سیاره، حدود یک ساعت طول خواهد کشید. در حدود ۳۰ کیلومتری، کاوشگر داوینچی به زیر ابرهای زهره میرود که به آن فرصت میدهد تا منطقهی آلفا را از ارتفاع بالا بررسی کند. همچنین ترکیب کانیشناسی سنگهای تشکیلدهندهی آن را تعیین خواهد کرد.
گفتنی است کاوشگر داوینچی بهطور رسمی برای فعالیت روی سطح زهره طراحی نشده است و تمام اندازهگیریها باید پیش از فرود انجام شوند. اما اگر دستگاه بتواند از سرعت حدود ۵۰ کیلومتر بر ساعت هنگام ضربه و همچنین فشار و دمای بسیار زیاد جان سالم بهدر ببرد، میتواند ۱۷ تا ۱۸ دقیقهی دیگر هم با مدارگرد کریس ارتباط برقرار کند.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از کاوشگر جوی داوینچی پس از فرود بر سطح سیارهی ناهید
Credit: NASA’s Goddard Space Flight Center
منابع: Universe Magazine, SciTechDaily