تبسم کشاورز_ به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ آلبوم «آهوی خارگی» یکی از تجربه‌های متفاوت موسیقی مستقل در سال‌های اخیر است؛ روایتی موسیقایی از تقاطع زیست در جنوب و پایتخت، صدایی که از طبیعت برمی‌خیزد و در دل شهر پژواک می‌یابد.
امید سعیدی، خواننده، آهنگساز و نوازنده این آلبوم، با بهره‌گیری از موسیقی جنوب، ترانه‌هایی روایت‌محور، و صداهایی اصیل همچون نیانبان، کوشیده روایتی اعتراضی، زیباشناختی و شخصی بیافریند. او با الهام از شاعرانی چون منوچهر آتشی و حتی ابن‌عربی، مرز میان خیال و تجربه را درنوردیده و زبانی چندلایه برای بیان هنری خود ساخته است.
در ادامه گفت‌وگوی امید سعیدی با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا را می‌خوانید.
سال‌هاست به دنبال زبانی اعتراضی هستم که طبیعت حامل آن باشد
برنا: آلبوم «آهوی خارگی» بر پایه چه ایده‌ای شکل گرفت؟ آیا بازتابی از تجربه زیسته شخصی است یا حاصل ترکیب خیال و مشاهدات شهری؟
سعیدی: «آهوی خارگی» حاصل تجربه زندگی در دو موقعیت کاملا متفاوت است؛ بوشهر و تهران. بخش‌هایی از آن به‌ویژه ترانه‌ها مستقیما برگرفته از سال‌های حضورم در تهران هستند. سال‌هایی که در آن‌جا زندگی و تحصیل کردم اما خاطرات کودکی و نوجوانی‌ام در جنوب خصوصا بوشهر، هم به همان اندازه در شکل‌گیری فضای آلبوم تاثیر داشته‌اند.
در کل تلاش کرده‌ام ترکیبی از این دو فضا را بسازم. روایتی بین دو اقلیم و دو زیست. ترانه‌هایی که می‌نویسم اغلب روایت‌محورند. این علاقه به روایت از موسیقی جنوب می‌آید. سبکی که همیشه قصه‌ای در دل خود دارد. ایده قطعه «آهوی خارگی» دقیقا از یک موقعیت شهری در خیابان خارک تهران شکل گرفت. آن تصویر ذهنی منجر شد به روایت آهویی که در جزیره‌ای محصور زندگی می‌کند و دلش می‌خواهد فراتر از مرزهای جزیره حرکت کند. این تصویر برای من نمادِ انسانی است که به مانع می‌خورد، گیر می‌افتد ولی همچنان در او تمنای حرکت هست. همه عناصر دیگر مثل نفت، طبیعت جنوب، بن‌بست‌ها، فرار، خلیج و زیست اقلیمی به‌نوعی وارد این روایت می‌شوند. سال‌هاست به دنبال زبانی اعتراضی هستم که طبیعت خودش حامل آن باشد.
پیامم را از زبان طبیعت بیان کردم
برنا: دغدغه شما از ساخت این آلبوم چه بود؟
سعیدی: دغدغه من در این آلبوم یافتن زبانی برای اعتراض بود که از دل طبیعت برخیزد. در قطعه «شیرماهی» که برای خودم بسیار مهم و شخصی است، از زبان یک ماهی شیر روایت کرده‌ام. در این قطعه ماهی از ناخدا درخواست می‌کند که او را از آب و داخل تور بالا نکشد. ماهی شیر این‌جا تبدیل می‌شود به نماد موجودی که در دل طبیعت فریاد می‌زند اما شنیده نمی‌شود. تلاش من این بود که تمام پیامم را از زبان طبیعت بیان کنم.
منوچهر آتشی به گونه‌ای با ادبیات پیش رفته که من دوست دارم با موسیقی پیش بروم
برنا: در کارهای شما حضور ادبیات بسیار پررنگ است. در آلبوم «آهوی خارگی» از «منوچهر آتشی» و «ابن عربی» الهام گرفته‌اید. چطور این دو جهان، یکی زمینی و جنوبی و دیگری عرفانی و انتزاعی در ذهن شما به هم می‌رسند؟
سعیدی: در دو قطعه مختلف این آلبوم از منوچهر آتشی استفاده کرده‌ام. در قطعه «آهوی خارگی» هم یک جمله کوتاه از یکی از شعرهای او آمده: «گلوله میان دو چشم زیبا، زیبا نیست… چه آهوی وحشی، چه پازن کوهی…»
آتشی به گونه‌ای با ادبیات پیش رفته که من دوست دارم با موسیقی پیش بروم. نوع مواجهه آتشی با طبیعت و جهان پیرامونش متفاوت است. با حیوانات و اقلیم گفت‌وگو می‌کند، در طبیعت عاشق می‌شود، در آن حرکت می‌کند. شعرش فقط بازتاب اقلیم نیست بلکه جان دارد و این نگاه برای من بسیار الهام‌بخش بوده و هست.
موسیقی آغازگر است
برنا: ترانه‌ها چطور شکل می‌گیرند از دل موسیقی می‌آیند یا برعکس؟
سعیدی: فرآیند خلق برای من اغلب از دل موسیقی آغاز می‌شود. در تمرین‌ها یا خلوت شخصی تم‌هایی می‌سازم، خط‌های پیانویی یا ملودی‌هایی که با من می‌مانند. در کنارش دغدغه‌ها و تصویرهایی در ذهن دارم که کم‌کم به این موسیقی متصل می‌شوند. ترانه از دل همین اتصال شکل می‌گیرد بنابراین در بیشتر موارد موسیقی آغازگر است و شعر بعدها روی آن می‌نشیند.
تغزلی بودن فضای کار یا حال و هوای رویایی و افسانه‌ای که گاهی حس می‌شود بی‌تردید از جنوب می‌آید. طبیعت آن‌جا از دریا گرفته تا نخلستان‌ها، رودخانه‌ها و حیات وحش سرشار از افسانه است. این روایت‌های شفاهی و خیال‌انگیز همیشه در ناخودآگاهم حضور دارند.
مخاطب امروز تجربه کامل روی صحنه می‌خواهد
برنا: امید سعیدی خودش را خواننده می‌داند، آهنگساز یا نوازنده؟
سعیدی: من تلاش می‌کنم خودم را یک هنرمند روی صحنه ببینم. به نظرم در دوره‌ای هستیم که دیگر صرفا آهنگساز یا فقط خواننده بودن برای مخاطب امروز کافی نیست. مخاطب انتظار تجربه‌ای کامل‌تر دارد. برای همین سعی می‌کنم تمام تمرکز و انرژی‌ام را در همه زمینه‌ها بگذارم. در این آلبوم اجرای پیانو و نیانبان را خودم انجام داده‌ام. تمام این بخش‌ها را در کنار هم پیش می‌برم تا آن چیزی که در نهایت روی صحنه دیده و شنیده می‌شود، حاصل یک کلیت یکپارچه باشد. این همان چیزی است که من برایش تلاش می‌کنم و فکر می‌کنم تعریفی از هنرمند روی صحنه می‌تواند باشد.
هر نت نیانبان به‌تنهایی شخصیت و کاراکتر دارد
برنا: نیانبان سازی بسیار خاص است که در حافظه شنیداری مردم جنوب جایگاه ویژه‌ای دارد. از سویی مخاطب امروز ممکن است خیلی با آن آشنا نباشد. شما چطور این صدای سنتی را وارد جهان معاصر یا حتی تجربی می‌کنید بی‌آن‌که به اصالتش لطمه بزند؟
سعیدی: واقعیت این است که من بیشتر از آن‌که بگویم ساز می‌نوازم باید بگویم صدای این ساز را در می‌آورم. صدایی که برای شنیده شدن در همین فضای امروز انتخاب شده است. یکی از ویژگی‌های مهم نیانبان صدای خاص آن است. با وجود محدوده محدود، صدای بسیار تاثیرگذاری دارد. هر نت آن به‌تنهایی شخصیت و کاراکتر دارد. وقتی این صداها در بستری درست و همراه با هارمونی و ساختار مناسب قرار می‌گیرند ارتباط با مخاطب معاصر راحت‌تر شکل می‌گیرد. سعی کرده‌ام زبانی برای این ساز بسازم که حتی مخاطبانی که آشنایی زیادی با موسیقی فولکلور ندارند هم بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
شهریور ماه به صحنه می‌رویم
برنا: آیا همچنان با گروه «اتاق» و بامداد افشار همکاری دارید؟ برنامه آینده شما چیست؟ بعد از انتشار این آلبوم، پروژه مستقلی در پیش دارید یا کنسرتی خواهید داشت؟
سعیدی: در پروژه جدیدی که گروه «اتاق» در حال انجام آن هستند، من حضور ندارم اما در آینده حتما دوباره همکاری خواهیم داشت. در حال حاضر تمرکز من بر اجرای آلبوم «آهوی خارگی» است. اگر اتفاق خاصی پیش نیاید روز شانزدهم مرداد ماه مراسم رونمایی این آلبوم در «عمارت روبرو» برگزار می‌شود. در این برنامه بخشی از قطعات آلبوم را اجرا خواهیم کرد و نسخه‌های فیزیکی آلبوم هم به مخاطبانی که آن را تهیه کرده‌اند، تحویل داده می‌شود. پس از آن، در شهریورماه در تهران اجرای صحنه‌ای خواهیم داشت و برنامه‌ریزی کرده‌ایم که در بوشهر، شیراز و چند شهر دیگر نیز کنسرت برگزار کنیم.
انتهای پیام/
source