رضا دبیری‌نژاد، رئیس موزه هنرهای معاصر تهران در گفت‌و‌گو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا درباره اقدامات انجام‌شده در روز‌های بحرانی اخیر و نحوه مدیریت اضطراری موزه گفت: در این مدت چند اقدام مشخص و فوری انجام دادیم. معمولا وقتی از اقدام فوری صحبت می‌شود، ابتدا حفاظت فیزیکی آثار به ذهن می‌رسد، اما در موقعیت‌های بحرانی، مدیریت بحران در موزه‌ها و مجموعه‌های میراث فرهنگی نیازمند در نظر گرفتن چند بُعد به‌صورت هم‌زمان است.
با شروع جنگ آثار هنری به مخزن امن منتقل شدند
رئیس موزه هنرهای معاصر ادامه داد: ما در حال آماده‌سازی یک نمایشگاه جدید بودیم. بخش عمده‌ای از آثار در مخازن قرار داشت و آن بخش‌هایی که خارج از مخزن بودند، به‌سرعت به فضای ایمن منتقل شدند تا شرایط پایدار برای نگهداری آنها فراهم شود.
وی درباره حفظ اطلاعات موزه در زمان جنگ توضیح داد: موضوع مهم دیگر برای ما حفظ اطلاعات و داده‌های مربوط به آثار بود. اگر خدای‌نکرده اتفاقی برای موزه رخ دهد، اطلاعات دقیق و مستندات باید قابل بازیابی باشد. به همین دلیل از تمامی داده‌ها نسخه پشتیبان تهیه و در مکانی خارج از موزه نگهداری کردیم. داده‌های دیجیتال، فایل‌های اسنادی و تصاویر آثار نیز ثبت و حفاظت شدند.
موزه در وضعیت جنگی، شبانه‌روزی تحت‌نظر قرار گرفت
دبیری‌نژاد با اشاره به تمهیدات امنیتی موزه هنرهای معاصر در این روز‌ها بیان کرد: یکی از اقدامات مهم، تقویت سیستم حفاظتی و امنیتی بود. رصد مداوم فضا، حضور مستمر نیرو‌های حفاظتی و نظارت شبانه‌روزی انجام شد. همچنین دستورالعمل داخلی مدیریت بحران موزه تدوین و به تمام واحد‌ها و نیرو‌های شاغل ابلاغ شد. این دستورالعمل با هماهنگی وزارتخانه تنظیم شد و هدف آن انسجام در عملکرد و واکنش سریع در شرایط غیرمنتظره بود.
هشدار ایران به جهان؛ موزه‌ها در خطر هستند
رئیس موزه هنرهای معاصر در ادامه گفت: در سطح بین‌المللی نیز پیگیری‌هایی داشتیم. به‌عنوان عضو شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM) نامه‌ای رسمی خطاب به شورای بین‌المللی موزه‌ها تهیه کردیم و گزارشی از وضعیت موجود، نگرانی‌ها و تهدیداتی که متوجه موزه‌ها و مراکز فرهنگی بود ارائه دادیم. دو روز بعد، شورای بین‌المللی موزه‌ها دو روز بعد بیانیه‌ای صادر کرد و در آن ضمن ابراز نگرانی بر لزوم حفاظت از جان کارکنان موزه‌ها و صیانت از میراث فرهنگی تاکید کرد. همچنین مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها و راهکار‌های پیشنهادی ارائه شد که ما آنها را در اختیار موزه‌ها و مجموعه‌های داخلی گذاشتیم.
وی درخصوص برنامه‌های پیش روی موزه افزود: ما در کنار این اقدامات حفاظتی به آینده نیز فکر کردیم. اگر از این بحران عبور کنیم، باید آماده برگزاری یک رویداد فرهنگی متناسب با شرایط باشیم. به همین دلیل، جلساتی با حضور گالری‌داران، هنرمندان و مشاوران فرهنگی برگزار کردیم و طراحی چند رویداد هنری را در دستور کار قرار دادیم. این رویداد‌ها می‌تواند بازتابی از واکنش هنرمندان به وضعیت امروز باشد.
رجوع به گنجینه انقلاب و جنگ برای روایت امروز
دبیری‌نژاد گفت: در طی آن ۱۲ روز شاهد واکنش‌های متعددی از سوی هنرمندان بودیم. برخی آثار در همان روز‌ها خلق شدند و از سوی دیگر ما به گنجینه موزه خودمان رجوع کردیم و آثاری بسیاری را داریم که مربوط به دوران انقلاب و جنگ تحمیلی است. این آثار ظرفیت این را دارند که در قالب محتوای مجازی و با زبانی متناسب با امروز، منتشر شوند.
برگزاری رویداد‌های هنری پس از ایام سوگواری آغاز می‌شود
رئیس موزه هنرهای معاصر با اشاره به بازگشایی موزه و آغاز برنامه‌ها افزود: اتاق فکری با همکاری هنرمندان، گالری‌ها و مشاوران فرهنگی تشکیل شده است تا پیشنهاد‌هایی برای برگزاری رویداد‌های هنری جمع‌آوری شود. اگر پس از ایام سوگواری محرم شرایط کشور مساعد باشد، اجرای این برنامه‌ها در فضای موزه آغاز خواهد شد. هدف ما ایجاد فرصتی برای نمایش آثار هنرمندان معاصر، بازتاب دادن پیام مردم ایران از طریق زبان هنر و تعامل مجدد با جامعه است.
وی در پایان گفت: موزه چند کارکرد دارد؛ نخست، حفظ گنجینه و بنای موزه در شرایط بحرانی است. دوم، بازتاب دادن مسائل اجتماعی از طریق زبان هنر است. موزه باید ویترینی از واکنش‌های هنری نسبت به مسائل روز باشد. ما حتی ایده‌هایی مانند تطبیق میان اثر «گرنیکا» پیکاسو و شرایط امروز تهران را بررسی کرده‌ایم. همان‌گونه که هنرمندانی مانند بنکسی از خیابان برای بیان اعتراض استفاده می‌کنند، ما هم باید بستر‌های رسمی هنر را برای چنین بیان‌هایی آماده کنیم. نمی‌توان در زمانه بحران، موزه بی‌تفاوت بماند.
انتهای پیام/
source