ادراک فلسفی و ماهیت «حسین حسین» حسینیه حاج علی اشرف بشرویه

میراث  آریا: بر طبق اسناد مستند باقیمانده، بانی این مراسم باشکوه را حاج علی اشرف و بازه زمانی شروع آن را دوره افشاریه می‌دانند. فهم آیین حسینیه حاج علی اشرف نیاز به تشریح و تفسیری عمیق دارد. هیچ عنصری در کالبد ملموس و مفاهیم معنوی آن بی‌دلیل نیست.

 تمام عناصر معنوی در ماهیت «حسین حسین» کاملاً هوشمندانه و نشان از درک عمیق و فهم بالای بانی در چینش و ترکیب مفاهیم می‌دهد که آغازش با صلات شروع می‌شود یعنی اعلام رسمی شروع محرم در پشت بام حسینیه

ماهیت حسینیه حاج علی اشرف:

تهرنگ حسینیه هشت ضلعی است؛ هشت ضلعی حسینیه نمادیست از مسجد الحرام که هشت ضلع دارد؛ (جعل الله الکعبهَ بیت الحرام قیاماً للناس)؛ فلسفه حسینیه قیاماً للناس است. اگر خداوند کعبه را محل قیام گذاشته، در نمایی در وسط حسینیه حوضی (سکویی) ساخته شده که مداح بر روی آن می‌ایستد و رسای حسین (ع) می‌گوید و پیام امام حسین (ع) را در قالب شعر بیان می‌کند.

درست در مقابل حوض، منبر قرار دارد که بر روی منبر خطیب می‌نشیند و صدای حسین بن علی (ع) را به گوش عاشقانش می‌رساند. در آنجا مداح با مدحش رسای حسین (ع) می‌کند و در اینجا خطیب، سخن حسین (ع) را به گوش عاشقانش می‌رساند.

ماهیت علمگردانی حسینیه:

هنگامه علمداری و نمایش خیره‌کننده «حسین حسین» درست از میان منبر و حوض شروع می‌شود چه معنایی در این نهفته است که حتماً باید شروع نمایش آیینی از میان حوض و منبر اتفاق بیفتد. مقام مقام طواف است (الگوبرداری از طواف حاجیان).

حاجیان در طواف باید بین رکن و مقام شروع کند. هفت دور به دور حسینیه می‌گردند در هر دوری مانند حاجی که لبیک می‌گوید و ذکر می‌گوید به دور حسینیه می‌گردند و ذکرشان ذکر عرشیان و فرشیان است.

 ذکرشان ذکر «حسین حسین» است و غیر از «حسین» ذکری دیگر به لب ندارند. مانند حاجی که یک لحظه بدون ذکر نیست آن‌ها هم در طواف عشقشان لحظه‌ای بدون ذکر «حسین» نیستند.

ترتیب و ترکیب‌ایستادن‌ها در حین «حسین حسین» بسیار پرمعناست. در اولین صف، زنجیره‌ای انسانی قرار دارند در حالی که پشت به جمعیتند و رو به سادات؛ گویا نمادی هستند از یاران باوفای سید الشهدا (ع) که در شب عاشورا وقتی فرمود: عهد از گردن شما برداشتم، درامان خدا بروید، این جماعت با من کار دارند و اصحاب باوفایش گفتند: اگر جانمان هزار بار قطعه قطعه شود دست از یاریت بر نمی‌داریم.

پس اولین زنجیره انسانی که پشت به جمعیت هستند نمادیست از پشت کردن به دنیا و رو به ساداتند که نمادی است از اطاعت و تسلیم وعشق به سادات هاشمی و اولادحسین (ع).

صف بعدی زنجیره‌ای انسانید از سادات و نقبا که نمادی از اولاد بنی هاشمند در روز عاشورا. صف بعدی علمدارانند که با شکلی منظم و حرکتی آرام در چرخش هستند همانند اصحاب و یاران سیدالشهدا(ع).

 پشت علمدارها گروهی شمشیر دار در حرکت هستند یک دست به سر می‌کوبند و با دست دیگر قبضه شمشیر گرفته‌اند. شعارشان حسین است می‌چرخند و عاشقانه به امام زمانشان ابراز محبت می‌کنند. پشت سر شمشیردارها زنجیره درهم تنیده انسانی دیگری است که انبوه جمعیت عزادارند و نمادی هستد از اصحاب غیر بنی هاشم.

کیفیت علمگردانی:

در هفت دور اول که به دور حوض می‌چرخند ریتم سنج‌ها خود «حسین حسین» می‌گوید اما هفت دور که به پایان می‌رسد هروله آغاز می‌شود، گویا جنگ مغلوبه شده است، همه دیوانه‌اند، همه می‌دوند، همه چیز عوض می‌شود، ریتم سنج‌ها عوض می‌شود، سادات می‌دوند، نقبا می‌دوند، نجبا می‌دوند، همه داد می‌زنند «حسین حسین».

این مراسم از شب ششم شروع و تا شب عاشورا هر روز دو مرتبه انجام می‌شود و چون به شب عاشورا می‌رسد شدده‌ها از سر علم‌ها برداشته می‌شود که نمادی باشد از سرهای شهدا که از تن جدا شده‌اند. در این شب علم‌ها را جدا جدا به دیوار حسینیه تکیه می‌دهند تا نمادی باشد از شب عاشورا که امام حسین (ع) به یاران باوفایش رخصت مناجات داد.

سیدامیر سلیمانی رباطی مسئول میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان بشرویه در خصوص روز عاشورای حسینیه گفت: چون خورشید روز عاشورا طلوع می‌کند نقبا به پشت بام حسینیه ‌می‌روند، صلات می‌کشند که‌ای عالمیان ‌ای آدمیان، حسین (ع) به شهادت رسیده است. دیگر در حسینیه خبری نیست، علم‌ها را از حسینیه بیرون می‌برند و به دیوار مسجد تکیه می‌دهند یعنی شهدا خدایی شده‌اند، از حال به بعد به خدا وصلند. خدمه در آستانه حسینیه، سر در گریبان دارند و دست به سینه‌ایستاده‌اند یعنی صاحب عزا اکنون خداست؛ اکنون ثارالله به الله ملحق شده است.

او افزود: از ویژگی‌های قابل تامل این مراسم باشکوه همنوایی چاوشی خوانان، تعلیمی‌ها (چوب‌هایی جهت کنترل مراسم) و وقفیاتی است(ده کیلوگرم گندم) که بانی مراسم برای تشکر از خدمه در نظر درگرفته است.

آیین علم‌آرایی و علمگردانی حسینیه حاج علی اشرف بشرویه با شماره ۱۶۲۵ در سال ۹۷ در فهرست میراث معنوی کشور ثبت شده است.

انتهای پیام/