حسین علیزاده: جهان‌بینی موسیقی مرز ندارد

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ مراسم رونمایی از مجموعه آموزشی و پژوهشی «دستگاه‌های موسیقی ایران» بعد از برپایی نشست رسانه‌ای این پروژه با حضور حسین علیزاده و تعدادی از هنرمندان در فرهنگسرای ارسباران تهران برگزار شد.

از جمله هنرمندانی که در این رویداد حضور داشتند می‌توان به داود گنجه‌ای، محمود دولت‌آبادی، پوذیا اخواص، علی‌اکبر شکارچی، امیر اثنی‌عشری، محمدعلی مرآتی، حمیدرضا دیبازر، علی جعفری‌پویان، محمدمهدی گورنگی، نیما جوان و… اشاره کرد.

اجرای این برنامه را سیدعباس سجادی برعهده داشت.

علی بوستان مدیر تولید پروژه «دستگاه‌های موسیقی ایران» از جمله نخستین حاضرانی بود که بر روی سن رفت و درخصوص این پروژه گفت: این پروژه تحت دشوارترین شرایط ممکن به سرانجام رسید و توضیح سختی‌هایی که در مسیر تولید آن تجربه کردیم، واقعاً دشوار است. اما آنچه اکنون به مخاطبان ارائه می‌شود، یکی از برجسته‌ترین پروژه‌های موسیقی در کشور است که بیش از ۱۰۰ نفر در تولید آن نقش داشته‌اند.

پس از آن حامی حقیقی، مدیر صدای این پروژه، ضمن ارائه توضیحاتی درباره روند فنی آن بیان کرد: با شنیدن این آلبوم، کاملا حس و حال آن را درک خواهید کرد. آثار به گونه‌ای تولید شده‌اند که شما می‌توانید فارغ از جنبه‌های آموزشی، از شنیدنش لذت ببرید. زمانی که این موسیقی را گوش می‌دهید، بهتر است فنجان چای در دست داشته باشید، زیرا به محض شنیدن، چای را کنار می‌گذارید و جذب موسیقی می‌شوید. این آلبوم، همچون کنسرتی است که ویژه شما ضبط شده است.

پس از صحبت‌های حقیقی و قرائت متنی به افتخار حسین علیزاده، نماهنگی به یاد نسترن هاشمی تحت عنوان “گوشه نسترن” نوازنده فقید سنتور که در پروژه «دستگاه‌های موسیقی ایران» حضور داشت، برای حاضران پخش شد.

مراسم با پخش قطعه آوازی «لیلی و مجنون» از این پروژه با صدای مهدی امانی ادامه یافت. همچنین مستند «سرشک دیدار» که به دیدار حسین علیزاده و محمدرضا شفیعی کدکنی پرداخته بود، به نمایش درآمد و با استقبال گرم حضار مواجه شد.

پخش قطعه موسیقایی آوازی «لیلی و مجنون» با صدای مهدی امانی از این پروژه، بخشی از مراسم را ادامه داد. همچنین، مستندی به نام «سرشک دیدار» که دیدار حسین علیزاده و محمدرضا شفیعی کدکنی را به تصویر می‌کشید، در مراسم به نمایش درآمد و با استقبال چشمگیری از سوی حاضران مواجه شد.

در ادامه مراسم، سیروس جمالی، نوازنده تار، مدرس معماری و شاعر پروژه «دستگاه‌های موسیقی ایران» با اشاره به حضورش در این پروژه عنوان کرد: برای نسل ما که آموزش موسیقی کلاسیک را با ردیف آغاز کردیم، این موضوع به گونه‌ای است که از آن به‌عنوان یک گنجینه یاد می‌کنیم. این گنجینه، همچون چشمه‌ای است که مشتقات آن را ما نوازندگان در اجراهای خود به کار می‌بریم.

وی ادامه داد: اگر در برهه‌های زمانی اثری ارائه شود ماجرا متفاوت می شود. در این پروژه زمان و مکان و مخاطبان با نسبت دوران تاریخی گذشته ردیف تعییر کرده است. یک اثر هنری وقتی کاملا بدون تغییر به مخاطبان ارائه شود تاثیر آن دوران را ندارد موضوعی که هدف اصلی این پروژه بوده است.

این شاعر بیان کرد: چنین پروژه زیبایی یکی از سطوح زیبای زمانه ماست که عوامل مختلفی روی آن تاثیر داشتند. بخش عمده خلق این اثر متعلق به دوره تعلیق ما انسان ها بود که منجر به کاهش مناسبات اجتماعی شد. دوران تلخ کرونا که منجر به بودن و سرودن شد. ما ساعت ها با هم حضور داشتیم و صحبت می کردیم تا کار به هر نحوی پیش برود.

جمالی افزود: حسین علیزاده هنرمندی است که من شاگرد مکتب او بودم و امروز فرصت کردم که در هم جواری او حضور داشته باشم. در حوزه شعر این پروژه هم من مجبور بودن موانع در ذهنم را تبدیل به شعر کنم که قطعا برایم تجربه ارزشمندی بود. حسین علیزاده دل و دستم را کاملا آزاد گذاشت و گرچه همیشه از من جلو بود اما توان حیرت انگیزش همیشه همراهم بود تا کار زودتر انجام شود. من مطمئنم چندین سال که بگذرد می توانیم به واسطه همین آلبوم هم‌دیگر را ببینیم و اگر بتوانیم به واسطه این آلبوم عاشقی را به معشوق برسانیم کارمان را انجام داده ایم.

وی پس از صحبت‌هایش متنی را در تجلیل از حسین علیزاده قرائت کرد. پخش فیلمی‌از دیدار کیهان کلهر با حسین علیزاده هم بخش دیگری از مراسم رونمایی از پروژه دستگاه های موسیقی ایران بود که این بخش نیز به شدت مورد توجه قرار گرفت. در این فیلم کیهان کلهر از اهمیت تولید این پروژه برای یادگیری الفبای موسیقی ایرانی صحبت کرده بود.

سپس حسین علیزاده به صحنه آمد و ضمن قدردانی از دست اندرکاران برگزاری این برنامه بیان کرد: به یک جمع آشنا سلام می‌کنم که برای من مانند یک خانواده بزرگ هستند. عزیزانی که وقتی رو به روی آنها قرار می‌گیرم گویی در بهشت هستم و ببخشید که اسم من در این مراسم زیاد گفته شد.

وی ادامه داد: صحبت‌هایم را با اسم هوشنگ ظریف آغاز می کنم که همواره منقلبم می کند. روی صحبت من با شما هنرمندان جوانی است که از آنها یاد می گیرم که همواره از تجربیات خود با دیگران عشق و درس بگیرید. وقتی من در عرصه ای از زندگی ام در محضر استادانی چون هوشنگ ظریف درس موسیقی گرفتم نکات زیادی دریافت کردم و همیشه هرجا برای سخنرانی می روم به این موضوع می پردازم که این عشق چگونه در موسیقی پدیدار می شود.

علیزاده اظهار کرد: زندگی واژه بزرگی است که اگر آن را درک کنیم در همه جا با ما هست. وقتی من در این کار با اتکای به همین کلیدواژه زندگی با نوازندگان و خوانندگان شروع به کار کردیم هر کسی با خود حامل پیام عشق بود. بزرگ ترین دردسر ما این است که تنها با اسم و کلمه امید به عنوان بهترین کلید سروکار نداریم و روزهایی که بچه‌ها می‌آمدند موجی از عشق و امید همراه ما بود. مسیری که برایش دلتنگم و به زودی هم با آنها دوباره کار می‌کنم.

وی در ادامه افزود: ما باید به آینده نگاه کنیم و امیدوار باشیم. این کارها هیچ وقت تمام نمی‌شود. این کار دیگر نیازی به کار اداری ندارد. وقتی ما تنها نباشیم و نیروی در کنار هم باشیم می توانیم خلق کنیم.

علیزاده با اشاره به ردیف موسیقی ایرانی بیان کرد: در تاریخ موسیقی ایرانی همواره برای حفظ و حراست موسیقی صحبت‌های فراوانی مطرح می‌شود. ردیف هم جزوی از این تاریخ موسیقی است که در اشکال مختلف ارائه شده‌اند. متاسفانه در موسیقی ایرانی به دلیل نگرشی مبتنی بر آموزش واپس‌گرا شرایط به گونه‌ای نامناسب است. وقتی ردیف‌های موسیقی بتواند فرهنگ موسیقی غیر واپس‌گرا را بسازد ما کارمان را انجام داده‌ایم. کاری که ادبیات انجام داده و ما هنوز نتوانسته‌ایم آن را جا بیندازیم.

این آهنگساز تاکید کرد: این کار قطعا کار آخر من نیست ولی تلاشی است از سوی یک موسیقیدان ایرانی که تلاش کرده به همه فرهنگ ها توجه کند. پس من موسیقیدان سنتی نیستم. برای من نگاه هویتی به موسیقی مهم است که متاسفانه در این سال‌ها برخورد‌های خوبی با آن نمی‌شود. ردیف مقوله صبح تا شب برای موسیقی ایرانی نیست. پس هر کسی ردیف کار کرد اولین چیزی که باید یاد بگیرد این است که چگونه از آن خارج شود. این یک توانایی است و باید نوازندگان امروزی هارمونی خودشان را به آن وارد کنند.

حسین علیزاده در پایان گفت: امروز جهان‌بینی هنرمندان موسیقی دیگر مرز ندارد. ما امروز در یک دهکده جهانی هستیم که حصاری ندارد و هنرمندان ما در هر دوره تاریخی که حضور داشتند تاثیرات خود را منطبق بر روز به جای گذاشتند. ما امروز عشق داریم که در هر شرایطی به عنوان یک ثروت محسوب می شود و ماجرای ردیف هم از این قاعده مستثنی نیست چون واژه امید عینیت پیدا کرده است.

در پایان این مراسم مستندی از روند تولید این پروژه موسیقایی پخش شد.

انتهای پیام/